Malawi: Umunyarwanda n’Umurundi bafungiwe kwigana inoti

Polisi yo mu Gihugu cya Malawi yataye muri yombi Umuyarwanda uzwi ku izina rya Manuel Saidi w’imyaka 19 na Amosi Sean w’imyaka 30 ukomoka mu Burundi, bakurikiranyweho kuba inyuma y’ibikorwa byo gukorera inoti z’inyiganano muri icyo gihugu.
Ikinyamakuru Nyasa Times cyatangaje ko ifatwa ryabo rije rikurikira itabwa muri yombi ry’abandi bantu bane bafatanywe inoti z’amakwaca n’iz’amadolari y’Amerika.
Itabwa muri yombi ry’abo basore bibiri ryemejwe n’Umukozi Polisi ushinzwe Itumanaho (PRO) Sub-Inspector Amina Tepani Daudi, wavuze ko bombi bakurikiye Pangani William w’imyaka 31 wafatanywe inoti za Malawi z’inyiganano zingana n’amakwaca K300,000 (ni ukuvuga amafaranga y’u Rwanda 318,000).
Daudi yavuze ko William yafatiwe mu isoko rinini rya Mangochi, iperereza rimuheraho maze na we atanga abo banyamahanga bakekwaho kuba bihishe inyuma y’ikorwa ry’inoti z’inyiganano. Batawe muri yombi ku wa Gatanu nyuma y’aho abaturage batanze amakuru ko bakomeje kugaragara ahantu bagura ibiryo n’ibindibicuruzwa bitwaje inoti z’inyiganano.
Uwo Murundi n’Umunyarwanda bafatanywe amakwaca K165,000 ari mu noti za 5,000, imashini ya printer bifashishaga mu gusohora inoti z’inyiganano, impapuro zitagira icyanditsweho, inzembe na cartouche eshatu z’imiti bifashishaga, imikasi (scisors) n’ibindi bikoresho.
William yari yamaze gutanga amakuru ko Saidi na Sean ari bamwe mu bafatanyacyaha bamuhaga inoti z’inyiganano akajya kuzikwirakwiza nk’uko Sub-lnspector Daudi yabishimangiye.
Yakomeje agira ati: “Bombi bemeye ko bamaze igihe basohora inoti z’inyiganano ndetse banagaragaza uburyo babikoramo. Abafashwe bitezwe imbere y’urukiko nyuma yo gusoza iperereza riri kubakorwaho kimwe n’abandi bafatanyaga muri ibyo bikorwa binyuranyije n’amategeko.
Ikirego cyo kwigana inoti kinagaragaramo umuvuzi gakondo n’abandi batatu bo muri icyo gihugu nk’uko byemejwe n’ushinzwe itumanaho muri Polisi ya Lilongwe Hastings Chigalu.
Yavuze ko habanje gufatwa uwitwa David Nthakayawina wafatiwe ku Nyubako y’ubucuruzi ya Mitundu aho yari agiye kubitsa amakwaca 50,000 y’inoti za 2,000 z’inyiganano, ku mwajenti (agent) wa Airtel Money.
Chigalu yakomeje agira ati: “Akimara gufatwa yarasatswe asanganwa amakwaca 168,000 y’inoti za 2,000 z’inyiganano. Nyuma yaje kubwira abagenzacyaha ko yakiriye inoti zingana n’amakwaca 300,000 y’inoti z’inkorano yahawe n’undi ukekwa witwa Mazunzo Wawande, wari wamwijeje ko amafaranga azakurwaho icyasha no kuyabitsa cyangwa kuyagura ibicuruzwa bitandukanye.”
Iperereza ryarakomeje rigwa ku bandi bakekwa bari mu ruhererekane rwo gukora inoti z’inyiganano mu itsinda ry’abazikorera ahitwa Kaphiri mu Mujyi wa Lilongwe. Polisi ya Lolingwe n’abakozi ba Banki y’Igihugu ya Malawi bakoze umukwabo muri Kaphiri bafata abandi bagabo bibiri.
Ubwo bafatwaga, umwe muri bo yasanganywe miliyoni 1.5 y’amakwaca y’amiganano, mu gihe umuvuzi gakondo witwa Abuduh Kaloti we yasanganywe 1,334,000 y’amakwaca y’inoti za 2,000, amakwaca 225,000 y’inoti za 5,000 ndetse n’amadolari y’Amerika 2,665 y’inoti za 100 byose ari ibicupuri.
Chigalu yakomeje agira ati: “Abuduh Kaloyi yanasanganywe amakwaca ya nyayo angana na 7,479,000 bikekwa ko yayabonye binyuze muri ibyo bikorwa byo guhererekanya inoti z’inyiganano.”